Stress, wat je moet weten

Het is heel normaal om stress te hebben. Een dosis ‘gezonde’ stress kan je helpen om het beste uit jezelf te halen. Bijvoorbeeld wanneer je iets moet presteren, wanneer je een belangrijk gesprek hebt of een examen moet doen. 

Wat is stress?

Stress is een reactie van je lichaam op een situatie die je als bedreigend of uitdagend kan zien. Deze situaties worden ook wel ‘stressoren’ genoemd en kunnen wisselen van alledaagse problemen zoals werk- of schooldruk, tot meer ingrijpende gebeurtenissen zoals verlies van een geliefde of financiële zorgen. 

Wanneer er gevaar dreigt (of je onderbewustzijn denkt dat er gevaar is/ je wordt getriggerd) helpt het je om alert te zijn en om te reageren: ‘vechten’ of ‘vluchten’. 

Wanneer je stress hebt, reageert je lichaam door adrenaline en cortisol vrij te geven, wat je helpt om te reageren zoals dat nodig is.
Je kunt je ook voorstellen dat als je getriggerd wordt en stress ervaart in situaties waarbij er geen gevaar dreigt dit voor je lichaam niet wenselijk is. Ook wanneer je lichaam langdurig stress ervaart kan dit zorgen voor een verhoogde productie van cortisol en dit kan klachten veroorzaken. 

Lees hier meer over een te hoog cortisol gehalte.

‘Ik stress al over stress, nog voordat de stress begonnen is.’

Mentale stress

Wat we vaak denken is dat bedreigende of emotionele situaties in ons leven ons vooral stress geven. We vergeten daarbij dat vooral mentale stress een grote oorzaak is van het hebben van een gejaagd gevoel en het hebben van onrust en spanningen.

Dan hebben we het bijvoorbeeld over:

• Een laag zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen
• Je zorgen maken
• Doemdenken 
• Piekeren

Dit geeft allemaal stuk voor stuk steeds weer kleine stressreacties aan ons lichaam en zorgt er zonder dat we het doorhebben dat ons denkbeeldige emmertje van ons zenuwstelsel volloopt. En hoe verder je emmertje vol loopt, hoe actiever jouw zenuwstelsel is en klachten kan veroorzaken die je weer stress en onzekerheid kunnen geven. Bekijk dit filmpje van Bureau Breinfijn over hoe het emmertje van je zenuwstelsel werkt. 

Stress kan langdurig aanhouden en wanneer je onvoldoende tijd hebt om te herstellen tussendoor, kan dit klachten veroorzaken. We hebben het dan over chronische ofwel langdurige stress. In dit artikel kun je meer lezen over chronische stress, de gevolgen en hoe je dit kunt behandelen: https://www.breinfijn.nl/chronische-stress-grote-gevolgen-of-een-weg-naar-herstel/ 

Geschreven door

Symptomen van stress

Stress kan zich op verschillende manieren bij je uiten, zowel lichamelijk als emotioneel. Enkele veelvoorkomende symptomen van stress zijn onder meer:

Lichamelijke symptomen

• Hoofdpijn
• Spierpijn
• Vermoeidheid
• Maagklachten
• Verhoogde hartslag
• Tinnitus

Emotionele symptomen

• Angst
• Prikkelbaarheid
• Stemmingswisselingen
• Gevoelens van overweldiging
• Depressie

Gedragssymptomen

• Slaapproblemen
• Eetproblemen
• Sociale isolatie

Oorzaken van stress

Stress kan veroorzaakt worden door allerlei verschillende factoren, waaronder:

Werk- of schoolsituaties 

Je hebt deadlines waar je aan moet voldoen, hoge verwachtingen die spanning geven, de omgang met collega’s/ klasgenoten levert ook weleens de nodige conflicten en spanningen op. Veel mensen ervaren een hoge werkdruk. En ook de combinatie van werk en privé kan voor spanningen zorgen.

Financiële problemen

Zeker tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die moeite hebben om rond te komen, hebben schulden, of je kunt veel onzekerheid hebben over de toekomst. 

Relaties

Binnen de relaties die je onderhoudt met familie, vrienden of in romantische relaties kun je veel stress ervaren. Een goede relatie heb je niet als vanzelf, daar moet je moeite voor doen met elkaar. Soms loopt het contact goed en soms ook minder, zeker binnen een romantische relatie kan dit heel pittig zijn en voor problemen en dus stress zorgen.

Gezondheidsproblemen

Mensen kunnen zowel lichamelijk als geestelijk ziek worden en problemen ervaren. Dit kan veel stress opleveren. 

Levensveranderingen

Voor veel mensen ook herkenbaar: je gaat verhuizen, je verandert van baan, je relatie verloopt niet zoals gedacht en je gaat scheiden. Of je verliest een dierbare. 

Waar we vaak niet bij stil staan is dat niet alleen negatieve dingen in ons leven voor stress zorgen. Positieve life events leveren ook stress op. Je gaat trouwen, verbouwen, raakt zwanger, het leven van een gezin, nieuwe baan, volgen van een opleiding. 

Alles geeft stress, en ook hier is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen en tijd te maken om te herstellen. 

Hoe behandel je stress?

• Ontdek wat jouw stressoren zijn. Waar krijg jij stress van en hoe ga je hiermee om? Helpt het je of is het meer een korte termijn oplossing waarbij de klachten snel weer terugkomen?
• Een gezonde leefstijl ondersteunt je proces om psychologisch weerbaar te zijn:

Gezonde eten, voldoende slapen, beweging, ontspanning.

• Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, meditatie, yoga of een stuk wandelen kunnen je helpen om op dat moment de stress wat te laten zakken. Wees je ervan bewust dat je alleen aan symptoombestrijding doet. Voor echte verandering doe je iets aan de oorzaak van de klachten en hoe je daarmee omgaat. 
• Zoek professionele hulp wanneer stress je dagelijks leven meer belemmert dan je zou willen. Voor structurele verandering start je nu met het No Stress programma van Bureau Breinfijn. Je leert hoe je omgaat met stress en hoe je de lading ervan kan verminderen. Je leert om niet meer tegen je klachten te vechten en nieuwe vaardigheden aan waardoor je onrust, spanning en stress klachten vermindert.